شاگردان عیسی
در انجیلهای چهارگانه، صحبتی از اینکه چه کسانی نخستین شاگردان عیسی بودند نیست، ولی هر کدام در جذب شاگردان عیسی، داستان خاص خود را دارد:
متی و مرقس، داستان را به این صورت نقل می کنند که «عیسی شمعون و آندریاس را دید که مشغول صید ماهی هستند، به آنان گفت: «از پی من آیید که شما را صیاد مردمان خواهم ساخت.» آنها بی‌درنگ تورهای خود را وانهادند و از پی او روانه شدند.» (مرقس1: 18-17؛ و به طور مشابه: متی4: 19-18)
در مقابل لوقا، وقتی برای اوّلین بار از جذب شاگردان سخن می گوید، چنین نقل می کند: «عیسی سوار قایق شمعون شد و چون نشانه ای از عیسی دید، به خاک افتاد. او و یعقوب و یوحنا شگفتزده بودند، عیسی به شمعون گفت: «مترس، از این پس مردم را صید خواهی کرد.» آنها همه چیز را رها کرده، پی او رفتند.» (لوقا5: 11-1)
در اینجا قدری ماجرا با داستان مرقس و متی فرق دارد و حضرت عیسی فقط با آنها حرف نمی زند، بلکه نشانه ای نیز از حضرت عیسی دیده می شود، البته اینجا با جذب سه شاگرد در همان ابتدا روبرو می شویم و یعقوب و یوحنا، در حکایت متی و مرقس، جای آندریاس را که همراه شمعون پطرس بوده است را می گیرند.
و انجیل چهارم، که در اکثر موارد مطالبی متفاوت از سایر اناجیل را نقل می کند، ماجرا را اینطور نقل می کند: «یحیی به دو تن از شاگردانش گفت: «این است برۀ خدا» آنها پی استاد رفته، به او گفتند: «رَبّی (یعنی ای استاد)، کجا منزل داری؟» یکی از آندو که آندریاس بود به سراغ برادرش شمعون رفته گفت: ما مسیح را یافته ایم.»(یوحنا1: 42-35)
و لذا اینجا و در روایت یوحنا، یجیای تعمید دهنده معرّف حضرت عیسی به آنان است و نه نشانه ای که از حضرت عیسی دیدند، و برعکس روایت سه انجیل متی، مرقس و لوقا، اینجا شاگردان به سراغ استاد می روند و نه اینکه استاد به سراغشان برود و از آنها دعوت کند که از پی او بروند.
البته لازم به ذکر است که موارد فوق، به معنای وجود تناقض در اناجیل اربعه نیستند، مثلاً ممکن است که ابتدا حضرت یحیای تعمید دهنده، حضرت عیسی را به آنها معرفی کند، و آنها بعد از رفتن به نزد ایشان، به سراغ کار خود رفته باشند، و روزی دیگر حضرت عیسی به سراغشان آمده و از آنها دعوت کرده باشد. همچنین اگر متی و مرقس از یعقوب و یوحنا سخنی نمی گویند یا از نشانۀ حضرت عیسی و سجدۀ نخستین شاگردان سخنی نمی گویند، به معنای این نیست که منکر آن هستند؛ همانطور که وقتی یوحنا از دعوت حضرت عیسی از ایشان سخنی نگوید، به معنای انکار آن نخواهد بود.
